Atópase a un 25 km de Lugo, e posiblemente sexa o humidal mellor adaptado para os visitantes. Preséntase como un refuxio ideal para numerosas variedades de aves. Está alimentada polo Río Guisande, da conca fluvial do Támoga, á súa vez afluente do Miño. Regan grandes superficies de humidais que serven como zona de invernada para diversas especies de aves migratorias nos meses de inverno e, para algunhas como lugar de paso e cría.

A Lagoa central orixinouse debido aos chans arxilosos pouco permeables e á horizontalidade do terreo, que fai que os pequenos ríos se ramifiquen e orixinen zonas encharcadas. Orixinalmente eran 2 lagoas, e ocupaban unha extensión de 57,50 ha. a grande e de 16,25 ha. a pequena. Na década dos sesenta cambiou o seu aspecto orixinal pola seu desecación para dedicar as terras á produción agrícola, desaparecendo grandes extensións de matogueira e diminuíndo moito a variedade de especies de flora e fauna. Nos últimos tempos fíxose unha recuperación deste espazo protexido, e agora na actualidade atópase moi recuperada coa flora e fauna en aumento.

Fauna:

Nos meses de outubro – novembro e ata febreiro – marzo, pódese observar a maior cantidade de fauna con especies que chegan do norte de Europa como a avefría (Cospeito é un dos poucos lugares de Galicia onde cría esta especie). Tamén se pode observar o pato culler, que necesita augas pouco profundas para alimentarse, o ánade silbón, o ánade real, a cerceta, a galiña de auga, a garza, os zarapitos… Tamén é posible ver sisóns, aves esteparias que atopan aquí un hábitat idóneo para alimentarse.

A Lagoa e os prados húmidos acollen unha boa representación de anfibios como os tritóns, ras verdes de San Antonio, píntegas…

Entre os invertebrados máis destacables existentes na contorna da Lagoa están o gasteorópodo Geomalacus maculosos, o lepidóptero Maculinea alcón, o ditisco e o mexillón de río. Na súa auga existe entre outros peixes a troita común. Nas inmediacións do humidal pódense ver réptiles como as culebras de auga ou mamíferos como a lontra, o ourizo, o corzo, o xabaril, o esquío…

Flora:

Na Lagoa de Cospeito existe unha gran variedade de especies de plantas. O 20% da flora ameazada de Galicia pódese atopar na conca alta do Río Miño. Dentro dos macrófitos acuícolas destaca a presenza dun pequeno cardo (Eryngium viviparum) que tén neste humidal a mellor poboación mundial da especie.

A vexetación arbórea está constituída por pequenos bosques de carballos, bidueiros… O salgueiro forma agrupacións defensa que teñen moita importancia como lugares de anidamiento de diversas especies como os ánades reais